"In elk geval" door Alex
Hoort de dood bij het leven?
“De dood hoort bij het leven” is de algemeen verkondigde mening van mensen die op enig moment in hun naaste omgeving met de dood geconfronteerd worden. Een als berusting klinkende visie op zowel het leven als op de dood waar ik nogal wat moeite mee heb. Want, is er een grotere tegenstelling denkbaar dan tussen dood en leven?
Het unieke van alle levende organismen op aarde (dus ook dat van de mens) is de mogelijkheid ‘het leven door te geven’. Wikipedia zegt: leven is een systeem dat door uitwisseling van energie en materie met de omgeving, en dankzij een inwendig metabolisme, in staat is zich in stand te houden, te groeien, zich voort te planten en zich aan te passen aan veranderingen in de omgeving, zowel op korte (fysiologisch en morfologisch) als op lange termijn (de evolutie).
Het unieke van alle dood is een toestand waarbij een voorheen levend organisme niet meer groeit, geen metabolisme en geen actieve levensfuncties als hartslag, ademhalen, eten, drinken, denken en bewegen meer kent. Hoewel men in de geneeskunde verschillende definities van dood onderscheidt, is het unieke kenmerk dat het organisme niet meer op prikkels reageert. Leven wordt niet voortgezet maar juist beëindigd.
Dood staat in mijn optiek eigenlijk diametraal tegenover leven. Want, hoort de dood van een onschuldig kind dat onder een vrachtwagen komt bij het leven? Hoort de dood van een medemens dat buiten zijn schuld sterft door extreem oorlogsgeweld bij het leven? Hoort de hemeltergende dood van een medemens door dorst en honger bij het leven? Hoort de dood van iemand wiens leven onlijdbaar zwaar is geworden, en teneinde raad zelfmoord pleegt - dus graag van het leven af wil - bij het leven? Ik kan en wil het niet geloven. Natuurlijk, de dood is in schrijnende gevallen soms ook zeer welkom. Voor mensen die ernstig ziek zijn en die geen uitzicht meer hebben op genezing of voor mensen die aan ondraaglijke (ziele)pijnen lijden, is de dood soms een enorme verlossing. Maar dat de dood daarmee bij het leven hoort is een heuse paradox. Dood is de geaccepteerde tegenstelling van leven omdat het nu eenmaal onontkoombaar is. Door te ‘aanvaarden’ dat de dood bij het leven hoort kunnen we proberen het verlies van een geliefde enigszins te verzachten.
Joost van den Vondel zei ooit "Al wat geen helen kan verdragen moet men strelen".
De wijze woorden van één van Nederlands grootste dichters tonen op prachtige wijze de paradox op grond waarvan velen vinden dat dood bij leven hoort. Het is bijzonder fijn te weten dat dit er soms aan kan bijdragen beter te kunnen rouwen bij verlies van dierbaren. Het maakt het begrijpelijk dat velen vinden dat de dood bij het leven hoort.
